THÔNG TIN CHO BỆNH NHÂN VÀ GIA ĐÌNH SUY GIẢM NHẬN THỨC

7 2025-05-04 13:40:38
Contents []

THÔNG TIN CHO BỆNH NHÂN VÀ GIA ĐÌNH

SUY GIẢM NHẬN THỨC

(Mild Cognitive Impairment – MCI)

  1. Suy giảm nhận thức là gì?

Suy giảm nhận thức (MCI) là tình trạng mà người bệnh có biểu hiện giảm trí nhớ hoặc khả năng tư duy nhiều hơn người bình thường cùng tuổi, nhưng chưa ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hằng ngày.

MCI không phải là sa sút trí tuệ, nhưng có thể là giai đoạn chuyển tiếp giữa bình thường và bệnh Alzheimer hoặc sa sút trí tuệ khác.

  1. Các loại MCI
  • MCI thể trí nhớ (amnestic MCI): chủ yếu quên việc mới xảy ra, quên tên người, quên đồ vật
  • MCI thể không trí nhớ: ảnh hưởng đến ngôn ngữ, khả năng tập trung, điều hành, định hướng
  • Có thể là thể hỗn hợp (nhiều chức năng bị ảnh hưởng)
  1. Dấu hiệu nhận biết
  • Quên tên người mới quen, quên việc mới làm
  • Khó theo dõi một câu chuyện dài, mất tập trung
  • Mất nhiều thời gian để ra quyết định, lên kế hoạch
  • Nhầm lẫn nhẹ, đôi khi nói khó tìm từ
  • Người bệnh có thể tự nhận ra vấn đề trí nhớ của mình
  1. MCI có tiến triển thành sa sút trí tuệ không?
  • Có thể. Khoảng 10–15% người bị MCI mỗi năm sẽ chuyển thành bệnh Alzheimer
  • Tuy nhiên, một số người có thể ổn định lâu dài hoặc phục hồi một phần, nếu:
    • Điều chỉnh lối sống
    • Kiểm soát tốt bệnh lý nền
    • Tập luyện và phục hồi nhận thức đúng cách
  1. Nguyên nhân thường gặp
  • Tiền đề của Alzheimer, Parkinson, thể Lewy...
  • Thiếu vitamin B12, suy giáp, nhiễm trùng
  • Trầm cảm, lo âu, stress kéo dài
  • Mất ngủ mạn tính, dùng thuốc gây buồn ngủ hoặc an thần
  • Tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim mạch
  1. Chẩn đoán như thế nào?
  • Khám thần kinh – tâm thần – trí nhớ
  • Các bài kiểm tra tiêu chuẩn: MoCA, MMSE, AD8, CDR
  • Chụp MRI não để loại trừ tổn thương cấu trúc
  • Xét nghiệm máu kiểm tra chuyển hóa, vitamin, nội tiết
  • Đánh giá trầm cảm, rối loạn lo âu đi kèm
  1. Điều trị và hỗ trợ

✅ Chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho MCI, nhưng:

  • Có thể làm chậm hoặc đảo ngược quá trình nếu can thiệp sớm

Hướng điều trị toàn diện:

  • Phục hồi nhận thức: bài tập trí nhớ, ngôn ngữ, tư duy
  • Hoạt động trị liệu trí não: chơi cờ, đọc sách, học kỹ năng mới
  • Thể dục đều đặn: đi bộ nhanh, khí công, yoga
  • Ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, tránh rượu – thuốc lá
  • Điều trị rối loạn cảm xúc đi kèm: trầm cảm, lo âu...
  1. Khi nào cần theo dõi sát?
  • MCI kèm theo:
    • Quên nặng dần
    • Ảo giác, mất định hướng
    • Thay đổi tính cách rõ
  • Có tiền sử gia đình bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson
  • Có nhiều yếu tố nguy cơ mạch máu

Nên tái khám mỗi 6 tháng, làm bài test trí nhớ lại để theo dõi tiến triển

 

Bài viết liên quan